De maatschappelijke waarde van buurtsportcoaches

In veel steden en wijken werken buurtsportcoaches: professionals die als overkoepelend doel hebben de sportparticipatie van bewoners te verhogen. De gemeente Den Haag vroeg het lectoraat Impact of Sport in kaart te brengen wat de maatschappelijke waarde van buurtsportcoaches is. Het onderzoekrapport is eind september 2021 aangeboden aan de gemeente.

Buurtsportcoaches in Den Haag richten zich met name op kwetsbare wijken waar bewoners drempels ervaren om te gaan sporten in verenigingsverband. Die drempels kunnen per wijk verschillen: financiën en gezondheid spelen vaak een rol, maar ook weinig sociale binding in een wijk of het ontbreken van sportverenigingen in de buurt zijn van invloed. Buurtsportcoaches benaderen de wijkbewoners vanuit een sociale invalshoek met laagdrempelige activiteiten, vaak een combinatie van een sociale activiteit zoals koffiedrinken en samen bewegen.

Inzet buurtsportcoaches

Vanuit eerder onderzoek is het vermoeden ontstaan dat de inzet van buurtsportcoaches kan bijdragen aan allerlei maatschappelijke veranderingen zoals meer sociale binding in een wijk. Voor de gemeente Den Haag is een breed inzicht in de opbrengsten van de buurtsportcoach van belang om een overwogen en onderbouwd besluit te kunnen nemen over de inzet van de buurtsportcoaches en sportstimuleringsprojecten.

Opzet onderzoek

Het onderzoek bestond uit een literatuuronderzoek naar voorbeelden van maatschappelijke veranderingen door de inzet van buurtsportcoaches. Ook zijn interviews gehouden met buurtsportcoaches en wijkbewoners die deelnamen aan activiteiten. Centraal in de interviews stond de vraag welke maatschappelijke verandering door de inzet van buurtsportcoaches ontstaan.

Conclusies

Uit het onderzoek blijkt:

• Het is moeilijk is om bewoners uit kwetsbare wijken naar de sportverenigingen te krijgen, ook met de inzet van een buurtsportcoach.
• De activiteiten van de buurtsportcoaches blijken waardevol: ze brengen wijkbewoners met elkaar in contact en in beweging.
• Er ontstaan op individueel niveau maatschappelijke veranderingen door de inzet van buurtsportcoaches.

Een belangrijke onverwachte bevinding is de vertrouwensrol die veel buurtsportcoaches hebben voor wijkbewoners. Door die vertrouwensrol zijn buurtsportcoaches in staat om buurtbewoners te begeleiden bij het oplossen van problemen die langdurige sportdeelname in de weg staan.

Aanbevelingen

De onderzoekers pleiten er dan ook voor om het tijdelijke aanbod van de buurtsportcoaches, bedoeld als opstap naar sporten bij een club, een permanent karakter te geven. Dat maakt het voor wijkbewoners mogelijk samen te blijven bewegen, zonder lid te worden van een sportvereniging. Er zou dan ook meer aandacht voor de opleiding en kwaliteitseisen van de buurtsportcoach moeten komen.

Keuzemodule ‘Bijzondere doelgroepen van de buurtsportcoach'

Het onderzoeksrapport is mede aanleiding geweest voor de ontwikkeling van de keuzemodule ‘Bijzondere doelgroepen van de buurtsportcoach’ die start in februari 2022.  Deze bijscholing is bedoeld voor studenten en buurtsportcoaches die (gaan) werken met bijzondere doelgroepen. Ze leren in 6 bijeenkomsten over de wensen en behoeften van bijzondere doelgroepen en hoe ze daarop kunnen inspelen met hun sport- en beweegaanbod. Doelgroepen die aan bod zullen komen zijn nul tot zes jarigen, mensen met dementie en mensen met een migratieachtergrond.

Lees voor meer informatie verder in de flyer Keuzemodule Bijzondere doelgroepen van de buurtsportcoach (pdf).

Onderzoeksrapport

Liset Schrijvers en Frank van Eekeren hebben het onderzoekrapport in het najaar van 2021 overhandigd aan wethouder Bredemeijer (onderwijs, sport en buitenruimte).

• Download het onderzoekrapport Buurtsportcoaches in Den Haag (pdf)

Meer weten?

Kijk naar de podcast van onderzoeker Liset Schrijvers en lector Frank van Eekeren over het onderzoek naar buurtsportcoaches Impact of Sportcast (duur 17 min, Nederlands) met onder andere een korte bijdrage van de Haagse buurtsportcoach Casy El Bouhnani.