‘Ik krijg bakken energie als ik zie hoe een student weer groeit in z’n studie.

Studenten begeleiden is ontzettend mooi werk om te doen. Ik mag die ene contactpersoon voor ze zijn, die ze ook ’s avonds en in het weekend mogen bellen als dat echt nodig is. Ik ben niet hun moeder en ook geen hulpverlener. Maar ik kan wel een duwtje in de goede richting geven.” Anita Zuliani-van den Berg maakt samen met 3 collega’s veel werk van de coaching van langstudeerders. Zij doet dat bij de opleiding Industrieel Product Ontwerpen.  

Als coördinator langstuderen hoef je niet het naadje van de kous te weten over De Haagse Kwaliteitsafspraken. Maar Anita is wél blij, dat Industrieel Product Ontwerpen ervoor heeft gekozen de studievoorschotmiddelen, waarmee aan die kwaliteitsafspraken handen en voeten wordt gegeven, te gebruiken voor de begeleiding van langstudeerders, háár expertise. De opleiding zet in op de extra begeleiding van langstudeerders om hun aantal te verminderen, om zichtbaar te maken hoe en waarom studenten vertragen en wat de opleiding daaraan kan doen én om data te verzamelen en acties richting het docententeam te kunnen formuleren.  Anita krijgt er bakken energie van als ze van nabij ziet hoe studenten weer groeien in hun studie. Hoe zij – na soms jarenlang verslappen – tóch weer zo gemotiveerd raken dat zij aan de slag gaan en met succes de opleiding afronden. “Daar word ik heel blij van. Ik loop een tijd lang met de langstudeerder mee. Dan bouw je als vanzelf een band op. Het is soms best lastig maar wel noodzakelijk om de scheiding tussen coaching en hulpverlening scherp te houden.”   

Tussen linnenkast en wasrek  

Haar werk is intensief. “Ja, en als ik dan drie intakegesprekken achter elkaar heb gehad, ben ik ’s avonds best moe. Het zijn soms heftige verhalen die ik te horen krijg. Zeker nu ik die gesprekken online moet voeren, tussen linnenkast en wasrek in.”   

Anita is in het gesprek met een langstudeerder heel duidelijk. “Ik zeg dan tegen hem of haar: ‘Het is jouw feestje. Jij moet je diploma halen; ik loop een tijdje met je mee.’ Ik wil zo snel mogelijk duidelijk krijgen waardoor het studeren niet lukt. En wat ervoor nodig is om dat op korte termijn te veranderen. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat ik een student naar de huisarts verwijs om eens te praten over medicatie voor ADD of ADHD. Of naar de studentpsycholoog als iemand heel depressief is. Soms is de thuissituatie ronduit onveilig. Zo’n student adviseer ik dan om eerst een veilige woonplek voor zichzelf te creëren.”  

Het kan ook zijn dat een student alleen maar een schop onder de kont nodig heeft. Daar ben ik héél goed in. En soms is er helemaal niets ernstigs aan de hand. Dan heeft iemand bijvoorbeeld al jaren een goed lopend bedrijf en komt hij of zij er gewoon niet toe om af te studeren.”  

Light, medium, heavy  

De langst studerende jongvolwassene die Anita heeft gecoacht, was 10 jaar bezig. “Die heb ik bedankt dat hij zo lang en zo loyaal De Haagse Hogeschool heeft willen sponsoren. Of ik reken hem voor wat hij per studiepunt heeft betaald de afgelopen jaren. Het is een grap om het ijs te breken, maar het heeft ook een serieuze ondertoon. Ik heb eerst de mensen uit het oudste cohort benaderd en werk naar voren toe. Nu begeleid ik ook al vierdejaars met een grote studieachterstand.”  

‘Ik heb hem bedankt dat hij zo lang en zo loyaal  De Haagse Hogeschool heeft willen sponsoren’ 

De opleiding Industrieel Product Ontwerpen ontwikkelt een nieuw curriculum met daarin ook een nieuwe coachleerlijn. “Daarin werken we met een light, medium en heavy pakket. De student kan al van tevoren zeggen: ‘ik denk dat ik een heavy pakket nodig heb’. Zo kunnen we vanaf het begin meer aandacht schenken aan de kwetsbare student. Mits die wil erkennen dat hij kwetsbaar is.” Het doel van de coaching is om studenten te leren zelfstandig vorm te geven aan zijn of haar professionele en persoonlijke ontwikkeling. De regie komt straks duidelijk meer bij de student te liggen.  

Twee blokken vriendelijkheid  

“In het begin spreek ik een student heel frequent. Hierdoor ontstaan binding en een ritme. Ik laat hem of haar wat losser op de momenten dat het kan gezien de omstandigheden en de te volgen vakken. De langstudeerder krijgt van mij altijd twee blokken de kans om te laten zien dat hij of zij echt wat met de studieachterstand wil doen. Zie ik dan nog geen voldoende studievoortgang en passende motivatie, dan voeren we samen een ander gesprek. Lukt het écht niet, dan begeleid ik hem of haar netjes naar de uitgang. Dan is er in ieder geval duidelijkheid gecreëerd.”  

Altijd maatwerk  

Ze benadrukt dat je geen langstudeerder wordt, omdat dat zo leuk is. “Ik ben geschrokken van de hoeveelheid leed die sommige jonge mensen al te verstouwen krijgen. Als coach kan ik hun wat rust bieden. In het gesprek kan dan soms duidelijk worden dat de studie op dat moment geen prioriteit kan hebben. Dat eerst die heftige problemen aangepakt moeten worden. Soms hebben studenten alleen maar behoefte aan ritme en regelmaat of hebben ze moeite met goed plannen. Soms hikken ze aan tegen de eindscriptie of haken ze af zodra zij iets in een groep moeten doen. Het is per student altijd maatwerk, waarbij ik gelukkig altijd een beroep kan doen op de flexibiliteit van mijn collega’s, door bijvoorbeeld iemand op het laatste moment toch in te laten stromen in een minor.” 

‘In het gesprek kan duidelijk worden dat de studie op dat moment geen prioriteit kan hebben’ 

Niemand wordt gematst  

Nee, ik ga nooit een goed cijfer regelen. Niemand wordt gematst. De langstudeerders moeten laten zien dat zij voldoen aan alle competenties om af te studeren. Ik kan wel kijken of de voorwaarden om te studeren beter kunnen worden. En ik kan er gewoon voor hen zijn. Als het nodig is, mogen ze me dag en nacht bellen. Die bereikbaarheid en nabijheid zijn cruciaal en schelen al heel veel.”