‘Eigenlijk is het heel simpel: als je het toch al doet, doe het dan ook voor Defensie’

Het doel van het manifest is aandacht voor het hoger beroepsonderwijs. En dan met name voor de noodzaak om erin te investeren in plaats van erop te bezuinigingen. Goed onderwijs is immers hét vehikel naar het Nederland van morgen. John Bolte reflecteert op punt 5 uit het manifest, dat gaat over de bijdragen van het hbo aan de strategie van Defensie.

‘Binnen het hbo zijn we altijd op zoek naar hoe we kunnen bijdragen aan vragen van de maatschappij. Bij Defensie zien we nu een grote vraag waaraan wij kunnen voldoen. Wij hebben zoveel kennis, capaciteit en gedrevenheid die we kunnen inzetten. Tot nu toe is de rol van hogescholen bij Defensie nog beperkt, dat zie ik langzaam veranderen. Van mij mag dat sneller.

De afgelopen jaren zoeken ze ons meer op, voor civiele weerbaarheid bijvoorbeeld. We hebben net de Nationale Weerbaarheidsminor opgezet die studenten opleidt tot reservist. Studenten leren omgaan met maatschappelijke onrust en spanningen vanuit civiel en militair perspectief. De minor is onderdeel van de nieuwe Nationale Weerbaarheidstraining (NWT). Ik vind het mooi dat Defensie die training heeft opgezet in samenwerking met onderwijsinstellingen. 

Daarnaast liggen veel kansen bij dual use. In het Sprong-consortium GROUNDED werken we met Saxion en partners aan vegetatiescans en scans van de ondergrond. Aan dat laatste werken we bijvoorbeeld met de politieacademie. Dat is natuurlijk superrelevant voor Defensie. Waarom doen we daar nu niks mee? Zo zijn er een heleboel technologieën waar we als hogescholen aan werken die relevant zijn voor Defensie. Eigenlijk is het heel simpel: als je het toch al doet, doe het dan ook voor Defensie. Maar daar hebben we meer tijd voor nodig. Je hebt iemand nodig die dat coördineert. Iemand die bij alles wat we doen, denkt: hoe kunnen we dit ook voor Defensie inzetten? Scantechnieken, smart industrie, smart sustainable manufacturing en cyber security. Heel de master Applied Quantum Technology sluit naadloos aan op de behoeften van Defensie. Daarin werken we aan quantumencryptie, smart sensor systems, communicatietechnieken, 5 en 6G, quantumsensing en quantumnavigatie. Met quantumcommunicatie is je signaal is niet af te luisteren. En met quantumnavigatie kun je heel kleine afwijkingen meten, zodat je exact weet wat je verplaatsing is. Zonder GPS. De apparaten die we hiervoor hebben werken goed, maar ze zijn nog enorm. Hoe ga je dat miniaturiseren?

Maar ook in de logistiek van onderdelen, de vervanging en planning kunnen we bijdragen. Die logistiek is extreem belangrijk voor een legerorganisatie. Zeker als die ten strijde trekt. Je moet kunnen voorspellen wat de remaining useful life is van je materiaal. Die kennis hebben wij. 

Bovendien heeft het hbo een enorm sterke technologietak. Als het wo een idee heeft voor een nieuwe technologie kunnen wij het prototype bouwen en testen. Misschien zeggen we dan: het werkt niet, maar zo werkt het wel. We kunnen snel toewerken naar een hoog technological readiness level (TRL). Van een houtje-touwtje oplossing maken we een prototype dat goed werkt in de praktijk. Vervolgens ontwikkelen we de prototypes door, waardoor ze bruikbaar en betaalbaar worden. Maken, testen, doorontwikkelen, verspreiden. Soms maken we zelfs die eerste versies. Chips en antennes voor 5 en 6G maken wij bijvoorbeeld vanaf nul. Maar meestal zijn wij van het testen en doorontwikkelen. En we kunnen onderdelen maken voor al die technieken.

Wat er nu nodig is, is dat de vraag van Defensie en ons aanbod samenkomen. Aan onze kant is daar een verhaal voor nodig: wat kunnen wij voor Defensie betekenen? We moeten zichtbaar maken wat wij allemaal doen en kunnen, en hoe we daarin kunnen meedenken. Want wij kunnen dit, wij kunnen ons hiervoor inzetten en hebben een sterke drang om dat te doen. Al die dingen doen we toch al. Ik vind: als je dat ook voor Defensie kan doen, dan moet je dat doen. Sinds de aanval op Oekraïne is verhevigd kun je niet meer denken dat het allemaal wel goedkomt, want dat komt het niet. We moeten actief gaan bijdragen aan de verdediging van het land. Het hbo kan een belangrijke rol spelen voor Defensie, maar dan moeten we wel die kans krijgen. We moeten meer tijd investeren om een goede samenwerking op te zetten, gesprekken te voeren, vraag en aanbod te coördineren en daar focus in aan te brengen. Niet talmen, maar aan de slag.’

De maatschappelijke rol van het hbo is een belangrijk thema in het manifest. De wens die er wordt uitgesproken is dat hogescholen ook kunnen inspelen op de vraag en behoeften van Defensie. John Bolte is directeur van het Centre of Expertise Digital Operations and Finance en lector van het lectoraat Smart Sensor Systems.