WhatsApp-fraude of vriend-in-nood-fraude: het komt steeds vaker voor. Criminelen benaderen slachtoffers via WhatsApp en proberen ze te overtuigen dat zij een familielid of bekende zijn met een nieuw telefoonnummer. Vervolgens vragen ze om geld. Tot nu toe waren er geen cijfers die een volledig beeld gaven van de impact van deze fraudevorm in Nederland.

Jaarcijfers WhatsApp-fraude 2020: eerste cijfers op basis van een representatieve steekproef van Nederlanders

Onderzoekers van het Centre of Expertise Cybersecurity van De Haagse Hogeschool voerden voor het eerst in Nederland een grootschalig onderzoek uit naar deze vorm van fraude op basis van een representatieve studie onder maar liefst 20.000 Nederlanders.

Het blijkt dat in 2020:

  • 15 procent van de Nederlanders een poging meemaakten;
  • 5 procent van de mensen die benaderd werd daadwerkelijk geld overmaakte;
  • 0,7 procent van de Nederlanders slachtoffer werd van deze vorm van fraude.

Meer dan de helft van de slachtoffers betaalden minder dan 750 euro aan de oplichters, ongeveer een kwart betaalden bedragen tussen de 750 en 2.500 euro en 1 op de 5 betaalde meer dan 2500 euro. Slachtoffers die daadwerkelijk geld overmaakten, namen vooral contact op met:

  • De bank (81%);
  • De politie (71%);
  • De fraudehelpdesk (37%).

Opvallend genoeg rapporteren slachtoffers van WhatsApp-fraude dat de psychische gevolgen ernstiger zijn dan de financiële gevolgen. "Dat heeft nogal wat implicaties." zegt Rutger Leukfeldt, co-auteur van het onderzoek en Lector aan De Haagse Hogeschool. "Onderzoek naar slachtofferschap leert ons dat slachtoffers vooral gehoord willen worden. Banken, politie, de fraudehelpdesk maar ook WhatsApp moet deze fraudevorm serieus nemen."

Bekijk hier de factsheet ‘Whatsapp fraude in Nederland’(pdf)

In de media