Menno de Vos: ‘Maak van Leven Lang Ontwikkelen een wettelijke taak’

De verenging hogescholen schreef er een manifest over, met het oog op de aankomende verkiezingen. Het doel van het manifest is aandacht voor het hoger beroepsonderwijs. En dan met name voor de noodzaak om erin te investeren in plaats van erop te bezuinigingen. Goed onderwijs is immers hét vehikel naar het Nederland van morgen. Menno de Vos reflecteert op punt 1 uit het manifest, dat gaat over LLO.

‘Een Leven Lang Ontwikkelen (LLO) wordt steeds belangrijker, want het cliché is waar: de wereld verandert supersnel. Je ziet daardoor dat mensen in hun werk steeds vaker te maken krijgen met nieuwe vraagstukken, bijvoorbeeld op het gebied van de grotere transitievraagstukken (zoals duurzaamheid en de energietransitie) of ICT. Bovendien zijn er functies die sterk veranderen of zelfs helemaal verdwijnen. Dat is op zich niet erg, want we krijgen er nieuwe kansen en uitdagingen voor terug. Maar dat vraagt natuurlijk wel wat van mensen. Ze moeten meeveren of zich zelfs bekwamen in een ander vakgebied. Daarom is LLO zo belangrijk.  

Om LLO goed neer te zetten zou het helpen er een wettelijke taak van te maken voor hogescholen. Ik ben daar zeer voor, dan zouden we echt kunnen doorpakken. Want er moet nog veel gebeuren: werkgevers die meer ruimte bieden voor scholing, onderwijsinstellingen die actiever begeleiding bieden én betere randvoorwaarden vanuit de overheid. LLO zorgt voor gelijkere kansen voor iedereen en draagt óók bij aan economische en maatschappelijke winst!

Bij De Haagse splitsen we LLO in twee onderdelen: aan de ene kant heb je de diplomagerichte trajecten, zoals de Ad-opleidingen en de bachelors in deeltijd of duaal. Aan de andere kant heb je het certificaatgerichte onderwijs. Dan heb je het onder andere over masterclasses, modules en grotere trajecten. De erkenning daarin is heel belangrijk. Wat voor certificaat krijg je, wie erkent dat en wat kun je daarmee? Dat moet landelijk echt meer aandacht krijgen, want daarmee kun je LLO-onderwijs meer waarde toekennen. Microcredentials zijn daarin een belangrijke ontwikkeling: accreditatiewaardig onderwijs met een gestandaardiseerd systeem voor erkenning van leeruitkomsten, met een transparant en controleerbaar systeem voor uitgifte.

Een ander aandachtspunt is de organisatie van LLO. Om het landelijk écht goed te organiseren is nog veel werk. Instellingen moeten hun docenten hier extra scholing voor aanbieden, want je kunt niet zomaar iedereen voor de klas zetten. Professionals zijn ontzettend kritisch. En terecht! En vergeet de marketing niet, een cruciaal onderdeel. Als LLO een wettelijke taak is, geeft dat ons de ruimte om met andere hogescholen gezamenlijk campagne te voeren en zo de juiste mensen te bereiken. De commerciële instellingen doen dat al goed. Mensen kijken daar nog eerder naar dan naar ons. Daar ligt een kans voor de toekomst! Juist ook bij hogescholen mag je ervan uitgaan dat het onderwijs van hoge kwaliteit is, dat het aansluit bij de maatschappelijke vraagstukken die spelen en dat de docenten bekwaam zijn.  

Mijn droomscenario voor de toekomst? Dat deelnemers modules kunnen stapelen en zo hun diploma verzamelen (Ad, bachelor, master). Dat zou het makkelijker maken om door te leren terwijl je werkt, want dan hoef je niet in één of twee jaar klaar te zijn, je kan de modules over meer jaar verdelen. Hier wordt al veel over gesproken, maar er wordt nog niets gerealiseerd. Dat is ook niet per se makkelijk natuurlijk.  

Tot slot wil ik nog een andere kant van de LLO-medaille belichten. LLO wordt vaak gekoppeld aan kreten als het verdienvermogen van Nederland, onze concurrentiekracht en arbeidsproductiviteit. Helemaal waar! Absoluut. Maar er zit ook een kant aan die ik minstens zo belangrijk vind: LLO-aanbod biedt ontzettend veel kansen voor iedereen die – misschien al wel jaren – werk doet dat niet helemaal past. Dankzij LLO-aanbod kunnen die mensen een overstap maken. Eindelijk een baan waar je écht gelukkig van wordt. Want werk is niet alleen maar moeten. Werk gaat ook over zingeving, voldoening en doen waar je blij van wordt. Dat gun ik iedereen, doen waar je blij van wordt. En daar speelt onderwijs een belangrijke rol in.’

Een Leven Lang Ontwikkelen (LLO) is een belangrijk thema in het manifest. De wens die er wordt uitgesproken is dat LLO een wettelijke taak moet worden van hogescholen. Menno de Vos is programmamanager Onderwijsvisie en Leven Lang Ontwikkelen bij De Haagse Hogeschool.