'We hebben meer hoogopgeleide mensen nodig met een grote focus op de praktijk en toepasbaarheid’
14 oktober 2025
Wat is de toekomst van het hoger beroepsonderwijs?
De verenging hogescholen schreef er een manifest over, met het oog op de aankomende verkiezingen. Het doel van het manifest is aandacht voor het hoger beroepsonderwijs. En dan met name voor de noodzaak om erin te investeren in plaats van erop te bezuinigingen. Goed onderwijs is immers hét vehikel naar het Nederland van morgen. Gerard Kranenburg reflecteert op punt 8 uit het manifest, dat gaat over hbo-masters.
‘De hbo-master heeft meer aandacht nodig. Pas sinds 2015-2016 mogen hogescholen breed bekostigde masters aanbieden. Sindsdien proberen we een inhaalslag te maken. We zien dat hbo-masters echt van toegevoegde waarde zijn voor de maatschappij. De insteek is anders dan bij het wo, de master is praktischer. We zijn hier immers van de applied sciences, van de toepassingen. En juist die toegepaste kennis hebben we nu hard nodig in onze samenleving die almaar complexer wordt met de transities die gaande zijn. Kijk naar vraagstukken over duurzaamheid, human capital, AI. Hoe ga je daarmee om? Hoe bed je dat in binnen een organisatie, de overheid, de samenleving? Dat zijn technische vragen die gaan over de praktijk, niet over de theorie erachter. Sterker nog, deze complexe vraagstukken zijn zo nieuw, er is nog geen theorie.
De masters die we nu bij De Haagse Hogeschool ontwikkelen, zijn stuk voor stuk vernieuwend. Quantum, Sustainability Transitions, AI Translator. Vijf jaar geleden dacht je hier niet aan, maar nu is er een behoefte. Al is er nog veel onduidelijk over wát die behoefte dan precies inhoudt. De master Sustainability Transitions bijvoorbeeld: we weten dat er iets moet met duurzaamheid, maar niemand weet waar het allemaal op neerkomt. Dat ontdekken we onderweg. Hoe gaan we wetgeving, politiek, bedrijven en mensen in beweging krijgen? Dat zijn pittige vraagstukken. Daarom zijn deze masters allemaal cross sectoraal. Je kunt niet meer vanuit slechts één perspectief kijken. Puur vanuit techniek. Puur vanuit bedrijfskunde. Zo werkt de wereld niet meer. Dus leiden we studenten op met een ruime blik, brede vaardigheden en een hoog analytisch niveau om kennis uit verschillende gebieden te combineren.
Dat we studenten breed geschoold afleveren – als een T-shape professional – betekent ook iets voor de instroom van deze masters. Ook die wordt breder. Het maakt minder uit van welke bachelor je komt, want we zijn juist op zoek naar die brede blik. Voor studenten is dat fijn. Een drempel minder.
Want die drempels om een master te doen zijn voor hbo-studenten echt een probleem. Bij De Haagse Hogeschool hebben we relatief veel eerstegeneratie-studenten. Studenten van wie de ouders geen hoger onderwijs hebben gevolgd. Dan is een master niet vanzelfsprekend. Maar ook voor onze andere studenten zijn ze er hoor, de drempels. Binnen het universitair onderwijs ben je niet klaar na je bachelor, je moet gewoon een master doen. Zo is dat systeem ingericht. Zo zie ik dat in de toekomst voor het hbo ook voor me. Alle hbo-studenten zouden in ieder geval de mogelijkheid moeten hebben dat masterdiploma te halen, dat niveau te bereiken. Dat betekent dat we de doorstroom makkelijker moeten maken en daar zijn meer, brede hbo-masters voor nodig, met eventueel specialisaties. Als er genoeg passend aanbod is, kun je na vier jaar bachelor gewoon door, zonder vertraging. Als je nu een master wilt doen, moet je vaak naar het wo en die aansluiting is niet 1 op 1. Soms moet je onderdelen van de bachelor inhalen of een premaster doen en je krijgt geen stufi meer. Dat is zonde.
De noodzaak voor meer hbo-masters is dus hoog. De maatschappij heeft een groeiende behoefte aan hoogopgeleide mensen met een grote focus op de praktijk en de toepasbaarheid. En dat biedt prachtige kansen voor hbo-studenten. Met een master op zak zijn zij direct op een hoger niveau inzetbaar in het bedrijfsleven en de maatschappij. Dus mijn oproep aan al onze studenten is: pak je kans en doe die master.’
De hbo-master is een belangrijk thema in het manifest. De wens die er wordt uitgesproken is dat er meer hbo-mastergeschoolden komen. Gerard Kranenburg is programmamanager binnen De Haagse Hogeschool.