CUPIDO: gezonde en plantaardige voeding voor en door iedereen

Het overstappen naar een dieet met meer plantaardige voeding biedt aanzienlijke voordelen, zowel voor de gezondheid als voor het milieu. Het risico op chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, obesitas en diabetes type 2 wordt verlaagd, terwijl tegelijkertijd de druk op het ecosysteem door voedselproductie afneemt. De milieuwinst zit vooral in het reduceren van broeikasgasemissies, een lager water- en landgebruik, en het behoud van de biodiversiteit. 

Hoewel deze voordelen evident zijn, is de consumptie van groente en fruit bij een groot deel van de Nederlandse bevolking, en vooral onder jongeren, ver onder de aanbevolen hoeveelheden. Tegelijkertijd blijft de inname van dierlijke producten, zoals vlees en zuivel, aanzienlijk hoger dan wat als duurzaam en gezond wordt beschouwd. Het aanpassen van eetpatronen is cruciaal om zowel de volksgezondheid te verbeteren als economische en ecologische doelen te behalen. 

CUPIDO: Innovatie en samenwerking voor verandering

Om deze transitie te versnellen heeft Medical Delta het programma ‘Community-Up Plant-based Innovations for healthy Diets and new business Opportunities’ (CUPIDO) gesubsidieerd. CUPIDO streeft ernaar om de consumptie van plantaardige en gezonde voeding te stimuleren door in te spelen op de wensen en behoeften van jongeren. Dit doet het programma niet alleen door bewustwording te creëren, maar ook door concrete stappen te zetten voor het duurzaam inbedden van verandering van/in het voedselsysteem, zodat gezonde keuzes de makkelijke keuzes worden. 

Medical Delta

Medical Delta is een transdisciplinair samenwerkingsverband van meer dan 1.000 deelnemers van Erasmus Universiteit, Erasmus MC, TU Delft, LUMC, Universiteit Leiden en vier Zuid-Hollandse hogescholen (De Haagse Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Leiden en Hogeschool Inholland). Samen met bedrijven, zorginstellingen en overheden werken we aan innovatieve oplossingen voor een duurzame gezondheidszorg (Medical Delta, 2024).

Door aanjaagsubsidies maakt Medical Delta onderzoek mogelijk binnen verschillende clusters, ook wel ‘societies’ genoemd. CUPIDO behoort tot de society ‘Preventie’. Meer informatie over dit programma vind je op de Medical Delta website.

Betrekken van jongeren 

Voor een blijvende impact is het essentieel om jongeren actief te betrekken. Dit betekent dat niet alleen voorlichting en educatie nodig zijn, maar dat ook het gehele voedselsysteem rondom jongeren zo moet worden ingericht dat gezond eten gemakkelijk, betaalbaar en aantrekkelijk wordt. Alleen door direct in te spelen op hun leefwereld en behoeften, kunnen langdurige veranderingen in voedingspatronen worden gerealiseerd. 

In dit kader werd al eerder, in 2021, de ‘Food Boost Challenge’ gelanceerd, een initiatief waarin jongeren worden uitgedaagd om zelf met ideeën te komen om gezond eten onder hun leeftijdsgenoten te bevorderen (lees meer over dit project). Door jongeren actief een rol te geven in het ontwikkelen van oplossingen, ontstaat een gevoel van eigenaarschap en betrokkenheid dat cruciaal is voor succes. 

Vergroten van de impact

De Food Boost Challenge heeft inmiddels een groot bereik onder jongeren en dient als voorbeeld  van een ‘community-up systeemaanpak’. CUPIDO wil deze aanpak opschalen en breder implementeren, maar daarvoor is grondig onderzoek nodig. Zo wordt gekeken hoe en waarom deze aanpak bijdraagt aan gezondere eetgewoonten, de sleutelrol van regionale voedselketens en innovaties die het aanbod van betaalbare, gezonde en plantaardige voeding verbeteren. 

Doelen

Dit project richt zich op het verbeteren van het regionale voedselsysteem door samen met lokale partners te kijken naar manieren om gezonde, plantaardige voeding betaalbaar en toegankelijk te maken voor iedereen. Door vanuit de gemeenschap (bottom-up) te werken en samen te werken met onderzoekers, scholen, ondernemers en overheden, ontwikkelen we praktische oplossingen en innovaties die duurzaam ingezet kunnen worden. Zo versterken we niet alleen lokale netwerken, maar zorgen we ook voor blijvende, positieve veranderingen voor iedereen die betrokken is.

Duur

Het project is gestart in december 2024 en loopt tot 2028.

Team 

CoE Health Innovation, lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving:

• dr Machteld van Lieshout, projectleider
• Gianfranco Bocanegra, promovendus in dit programma
• dr Sanne de Vries
• Wendy Scholtes-Bos

CoE Digital Operations & Finance, lectoraat Data Driven Marketing

• Cor Beyers
• dr Patricia Bulsing
• dr Jennifer Cakir

Samenwerkingspartners

De Haagse Hogeschool is penvoerder van dit Medical Delta Programma. Andere projectpartners zijn: LUMC Health Campus Den Haag; Greenport West-Holland; Provincie Zuid-Holland, GGD Haaglanden, Jong Leren Eten. 

Samenwerkingspartners zijn: ISW Scholengroep, John Dewey College, Hotelschool The Hague (Campus Amsterdam en The Hague).

Contact

Machteld van Lieshout ([email protected])