Het versterken van familieplaatsingen in pleegzorg

Met dit project wordt inzicht verkregen in de ervaringen en behoeften van pleegkinderen, hun ouders en pleegouders, en pleegzorgwerkers gedurende familieplaatsingen.

Bij een uithuisplaatsing wordt een kind bij voorkeur opgevangen binnen diens familie of netwerk. Familiebanden blijken een bijzondere kracht en veerkracht te hebben bij familieplaatsingen in de pleegzorg. ‘Eigen bloed is het waard om voor te vechten’, aldus een pleegzorgwerker. Familiepleegzorg is daarmee een veelbelovende vorm van pleegzorg qua stabiliteit en vertrouwdheid voor het kind.

Toch kunnen familieplaatsingen ook onrust meebrengen. De intergenerationele familiebanden kunnen zorgen voor meer conflicten, hoogoplopende emoties en specifieke spanningen. Ze kunnen op die manier grote uitdagingen opleveren voor de betrokken pleegzorgwerkers. Daarnaast zijn de huidige werkwijzen in de pleegzorg vaak gericht op bestandspleegzorg – opvang bij onbekende pleegouders – terwijl zo’n veertig procent van de opvang bij familie is.

Doel

Met dit project wordt inzicht verkregen in de ervaringen en behoeften van pleegkinderen, hun ouders en pleegouders, en pleegzorgwerkers gedurende familieplaatsingen. Met deze kennis wordt een toolkit ontwikkeld, zodat pleegzorgwerkers hun ondersteuning beter kunnen afstemmen en familieplaatsingen daarmee duurzamer worden.

De hoofdvraag van het onderzoeksproject is: ‘Hoe kunnen pleegzorgwerkers gedurende familieplaatsingen het pleegkind en zijn/haar pleegouders, ouders en mogelijke andere familieleden zo begeleiden dat de relaties rondom het pleegkind van dusdanige aard zijn dat de loyaliteit van het kind naar alle voor hem/haar belangrijke familieleden mag uitgaan?’

Methode

Dit kwalitatieve onderzoeksproject bestaat uit drie fases:

In beeld brengen van hoe pleegkinderen, pleegouders en ouders hun onderlinge relaties en loyaliteiten ervaren, door photovoice – een methode waarbij participanten zelf foto’s maken – en interviews.
Middels interviews, Whatsapp-conversaties en focusgroepen in beeld brengen wat de behoeften zijn van pleegkinderen, ouders, pleegouders, eigen kinderen van pleegouders en pleegzorgwerkers met betrekking tot de ondersteuning.
Op basis van de kennis uit bovenstaande fases wordt ondersteuningsmateriaal ontworpen voor pleegzorgwerkers, pleegouders, ouders en kinderen om de plaatsing te versterken.

Resultaten

De belangrijkste opbrengst van dit project is ondersteuningsmateriaal voor pleegzorgwerkers, kinderen en betrokken familieleden. Dit kunnen bijvoorbeeld werkvormen, films, scholingsmateriaal en/of gesprekstools zijn. Daarnaast zullen de volgende producten worden opgeleverd: een rapport, een factsheet en een of meer wetenschappelijke artikelen.