Lectorenplatform vraagt meer aandacht voor mantelzorg

Elke week zorgen ongeveer 2 miljoen Nederlanders voor een familielid, vriend of buur. Hun inzet is van onschatbare waarde, maar in de praktijk krijgen ze vaak niet de steun die past bij hun situatie. Dat moet veranderen, vindt het Lectorenplatform Informele Zorg. Gisteren, op de Dag van de Mantelzorg presenteerde het Lectorenplatform Informele Zorg de nieuwe Kennisagenda Informele Zorg aan Carsten Herstel, directeur-generaal Langdurige Zorg van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

‘Mantelzorgers moeten niet pas in beeld komen als ze al overbelast zijn,’ zegt Marie Louise Luttik, voorzitter van het Lectorenplatform Informele Zorg en lector Familiezorg aan de Hanze. ‘Om hen gezond en betrokken te houden, is meer kennis nodig over passende ondersteuning. Met onze kennisagenda laten we zien welke thema’s daarin belangrijk zijn, gebaseerd op gesprekken met mensen uit de praktijk.’

De lectoren van het platform drukken de staatssecretaris op het hart om de aanbevelingen uit de kennisagenda mee te nemen in toekomstig beleid. ‘Mantelzorg moet een structureel onderdeel zijn van het zorgsysteem, geen extraatje,’ zegt Luttik. ‘Alleen met de juiste steun vanuit beleid en financiering kunnen we mantelzorgers beter ondersteunen en de kwaliteit van zorg voor kwetsbare mensen verbeteren.’

Betere samenwerking tussen mantelzorger en professional nodig

Uit gesprekken met mantelzorgers blijkt dat de samenwerking met zorgprofessionals niet altijd vanzelf gaat. ‘Veel mantelzorgers willen graag meedenken over de zorg voor hun naaste, maar krijgen daar niet altijd de ruimte voor of voelen zich daar niet voldoende op voorbereid,’ zegt Luttik. ‘De vraag is: hoe kunnen we die samenwerking versterken? Hoe zorgen we dat mantelzorgers zich gezien en betrokken voelen, zonder dat de druk op hen te groot wordt?’

Alleen al de herkenning, erkenning en ondersteuning van de (jonge) mantelzorgers maakt het mogelijk om hen meer controle te geven over hun eigen leven en school/werk.

Meer aandacht voor jonge en werkende mantelzorgers

Daarnaast krijgen specifieke groepen mantelzorgers nog te weinig erkenning. ‘Denk bijvoorbeeld aan jonge mantelzorgers die school of hun opleiding proberen te combineren met zorgtaken, of werkende mantelzorgers die hun baan moeilijk kunnen afstemmen op de zorg voor een naaste,’ zegt Luttik. Yvonne van Zaalen, lector Relationele Zorg van De Haagse Hogeschool en ook onderdeel van Lectorenplatform Informele Zorg vult aan: ‘Alleen al de herkenning, erkenning en ondersteuning van de (jonge) mantelzorgers maakt het mogelijk om hen meer controle te geven over hun eigen leven en school/werk.’

De eerste stap is gezet

Luttik vertelt: ‘We werken toe naar een gezamenlijke landelijke onderzoeksprogrammering. Vanuit die basis kunnen we nieuwe, praktijkgerichte onderzoeksprojecten starten die het verschil kunnen maken. Met als ultieme doel om de gezondheid en het welzijn van mantelzorgers te behouden: want dat is de sleutel tot goede zorg voor kwetsbare mensen, dicht bij huis.’

Voor beleidsmakers is het cruciaal dat het onderzoek hen versterkt en voedt met kennis.

Anne Eskes, bijzonder lector patiënt- en familieparticipatie in de klinische zorg van het Amsterdam UMC en de Hogeschool van Amsterdam, overhandigde de kennisagenda aan Carsten Herstel, directeur-generaal Langdurige Zorg tijdens het event gisteren.

Herstels eerste reactie is positief: ‘Voor beleidsmakers is het cruciaal dat het onderzoek ons versterkt en voedt. Beleid maken begint met een maatschappelijk probleem, maar vervolgens zijn het de beleidsmakers die advies geven. Daarvoor is kennis cruciaal. Die kennis wordt gefaciliteerd door zo’n prachtige kennisagenda.’

Over het Lectorenplatform Informele Zorg

Het Lectorenplatform Informele Zorg is een samenwerkingsverband van zeven hogescholen en drie kennisplatforms. Op het gebied van informele zorg werken ze samen aan nieuwe kennis, delen ze deze kennis met praktijk en beleid en stimuleren ze innovatie. Ook zetten ze zich in om informele zorg een vaste plek te geven in landelijke programma’s en subsidiestromen.