Intramurale en extramurale samenwerking

WoonZorgcentra Haaglanden (WZH) werkt aan een transitie naar vraaggericht werken door het welzijnsaanbod uit te breiden en de verbinding tussen de zorg en de wijk te versterken. Dit project onderzoekt hoe sociaal werk bij kan dragen aan deze transitie, zowel door de inzet van sociaal werkers als door het toepassen van methodieken uit het sociaal werk. Het doel is om de kwaliteit van leven van bewoners te verbeteren door eigen regie, autonomie en welzijn te ondersteunen. Tegelijkertijd richt het project zich op integraal leren en kennisdeling tussen studenten, professionals, docenten en onderzoekers, met als streven om nieuwe inzichten te krijgen voor onderwijsontwikkelingen en professionalisering. 

Om de ouderenzorg toekomstbestendig te maken, onderzoekt WZH hoe de samenwerking tussen intramurale zorg en het sociaal domein versterkt kan worden. In dit project ligt de nadruk op de maatschappelijke rol van het verpleeghuis in de wijk en de bijdrage die sociaal werk daaraan kan leveren. Door gezamenlijke analyses en praktijkevaluaties wordt onderzocht hoe zorgprofessionals en sociaal werkers elkaar kunnen aanvullen, met oog voor de leefwereld van ouderen én de omgeving waarin zij wonen. 

Doel 

Het doel van dit project is om te verkennen hoe verpleeghuizen en het sociaal domein effectiever kunnen samenwerken, met inzet van kennis en vaardigheden uit het sociaal werk. Daarbij wordt onderzocht hoe het verpleeghuis een actieve rol kan spelen in de wijk en hoe deze samenwerking bijdraagt aan een seniorvriendelijke en sociaal verbonden leefomgeving voor ouderen. 

Onderzoeksvragen 

Voor dit project zijn de volgende overkoepelende onderzoeksvragen geformuleerd: 
 

• Welke vaardigheden en methodes uit het sociaal werk kunnen een bijdrage leveren aan de transitie naar welzijn in de ouderenzorg en hoe kunnen deze het beste worden toegepast? 

• Hoe kunnen de opgedane kennis en inzichten worden gebruikt om doorlopend de huidige en toekomstige zorgmedewerkers gezamenlijk op te leiden? 

Deelvragen 

Daarbij zijn de volgende deelvragen opgesteld: 
 

• Op welke manieren wordt er momenteel al samengewerkt tussen verpleeghuizen van WZH en de wijk of het sociaal domein? 

• Wat zijn succesfactoren en belemmeringen in deze samenwerking? 

• Welke behoeften leven er onder buurtbewoners, ouderen en zorgprofessionals rondom ondersteuning en verbinding? 

• Hoe kunnen sociaal werkers bijdragen aan het ontwikkelen van een dementievriendelijke wijk en de maatschappelijke inbedding van het verpleeghuis? 

• Wat is nodig om samenwerking tussen het medisch en sociaal domein duurzaam te versterken? 

Methode

Samen met personeel van WZH wordt gewerkt aan actiegericht onderzoek en intern opleiden, denk aan de ontwikkeling van cursussen en workshops, waaronder mogelijk ook “microcredentials”. Daarbij wordt kennis breder in de regio gedeeld. Participatief onderzoek vindt plaats binnen het lerend netwerk, bestaande uit: senioren, professionals, studenten, docenten en onderzoekers. 

De opgestelde methodologie bestaat uit: 
 

• interviews met ouderenconsulenten, locatiemanagers en betrokken medewerkers; 

• wijkanalyses en mapping van sociale voorzieningen in twee wijken waar verpleeghuizen zich bevinden; 

• casestudies van bestaande samenwerkingen tussen het verpleeghuis en de wijk; 

• co-creatiesessies met buurtbewoners, sociaal werkers, zorgmedewerkers en de gemeente; 

• een kenniscafé met praktijk, beleid en onderwijs over de rol van sociaal werk in het verbinden van domeinen. 

Resultaten 

Beoogde resultaten van het project zijn: 
 

• een rapport over samenwerking tussen het verpleeghuis en de wijk met voorwaarden, methodieken en competenties; 

• een nieuwe interventie rondom het verbinden van het verpleeghuis met de wijk (in co-creatie te ontwikkelen); 

• een beschreven aanbevolen werkwijze voor de inzet van sociaal werkers in de ouderenzorg; 

• inzicht in hoe sociaal werk kan bijdragen aan wijkgerichte ouderenzorg vanuit het verpleeghuis; 

• input voor het welzijns- en transitiebeleid van WZH (buurtbewoners van de Waterhof zijn betrokken bij activiteiten in het verpleeghuis en er is een plan van aanpak opgesteld om buurtbewoners vanuit de Waterhof te ondersteunen); 

• input voor het ontwikkelen van een cursus voor professionals op De Haagse Hogeschool wordt verkregen en beschreven; 

• wetenschappelijke publicaties over bijvoorbeeld: 

• sociaal werk/agogiek in de ouderenzorg 

• integraal opleiden en professionaliseren 

• werken aan welzijn in de ouderenzorg 

• structureel aanbod van tenminste drie stageplaatsen voor studenten Social Work; 

• een vaste plek in het curriculum van de opleiding Social Work voor ‘werken in de ouderenzorg’; 

• een bijdrage aan de curriculumontwikkeling rond domeinoverstijgend werken en microcredentials voor professionals over de samenwerking tussen het sociaal en medisch domein. 

Verbinding met onderwijs 

Het project is op verschillende manieren met het onderwijs verbonden: 
 

• Er is binnen de opleidingen Social Work en Verpleegkunde (HBO-V) structureel sprake van samenwerking en uitwisseling tussen studenten. 

• Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met stagiaires van de opleiding Social Work. 

Duur 

Het project is in 2024 gestart en loopt tot eind 2025. 

Samenwerking 

Voor dit project werkt De Haagse Hogeschool samen met WoonZorgcentra Haaglanden. 

Financiering 

Dit project valt onder het samenwerkingsverband Werkplaats Sociaal Domein Den Haag en Leiden. Projecten uit dat samenwerkingsverband worden mogelijk gemaakt door financiering van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en worden ondersteund door Movisie. 

Contact 

Marieke Wissink via [email protected]