Op 17 april was het zover: Pim Koolwijk verdedigde met succes zijn proefschrift getiteld Movement Matters, exploring the dynamics of motor competence development in early childhood over de beweegvaardigheid van jonge kinderen, aan De Vrije Universiteit Amsterdam. In een volle aula presenteerde Pim zijn bevindingen en beantwoordde hij kritische vragen van de promotiecommissie. De promotie markeert niet alleen het einde van een jarenlange onderzoeksreis, maar ook het begin van een nieuw hoofdstuk in zijn academische carrière.

Pim: ‘Het was een bijzondere dag waar ik met veel plezier op terug kijk. De spanning vooraf was er absoluut, maar vanaf het moment dat ik mijn onderzoek mocht presenteren aan de commissie, familie, vrienden en kennissen viel de spanning van mij af. De vragen en de dialoog met de commissie verliepen in prettige sfeer waarbij ik hoop dat de aanwezigen een goed beeld hebben gekregen van mijn onderzoek en het belang van motorische vaardigheid van jonge kinderen.’ 

Proefschrift gericht op motoriek van kinderen

Het proefschrift van Pim richt zich op de motorische vaardigheid van jonge kinderen. Pim heeft onderzocht hoe de motorische vaardigheid van jonge kinderen (4-7 jarigen) in Nederland verloopt. Daarbij inventariseerde hij welke factoren invloed hebben op de motorische ontwikkeling van het jonge kind en hoe we deze kunnen verbeteren. Centraal in zijn onderzoek staat de vraag: ‘Hoe kan de motorische vaardigheid van jonge kinderen zo efficiënt en effectief mogelijk gestimuleerd worden door sportprofessionals?”

Grote variatie in methodieken

Door gebruik te maken van verschillende onderzoekmethoden bracht Pim de dynamiek rondom de motorische ontwikkeling van jonge kinderen in kaart. Die methoden waren onder andere: motorische vaardigheidstests, bepalen van de lichaamssamenstelling, oudervragenlijsten, smiley-meters en -pictogrammen en een literatuurstudie. 

1 op de 5 kinderen laat zorgwekkende ontwikkelingen zien

Er blijkt veel variatie in de motorische vaardigheid van jonge kinderen in Nederland. Echter, ongeveer 1 op de 5 jonge kinderen laat een zorgwekkende motorische ontwikkeling zien. Vooral kleuters met (ernstig) overgewicht, die geen lid zijn van een sportvereniging, die geen achtertuin hebben, van wie de ouders bewegen niet stimuleren en zelf ook geen actief voorbeeldgedrag laten zien, hebben extra ondersteuning en stimulering nodig om het risico op een achterblijvende motorische ontwikkeling te verkleinen en de kans op een leven lang bewegen te vergroten. 

Een leven lang bewegen

Sportprofessionals spelen een rol in de oplossing. Ze kunnen korte, gevarieerde, beweegactiviteiten aanbieden. Hierbij komen verschillende fundamentele motorische vaardigheden aan bod en wordt gericht oefenen afgewisseld met uitnodigende speel- en beweegsituaties. Belangrijk om op te focussen, is de scholing voor de professional die het beweegprogramma aanbiedt. Zo kunnen we bijdragen aan een leven lang bewegen van jonge kinderen. De opgedane kennis is van grote waarde voor het werkveld van de docent lichamelijk opvoeding, maar ook voor andere sportprofessionals die werken met jonge kinderen. 

Onderdeel van Start (V)aardig

Dit promotieonderzoek maakte onderdeel uit van het Start (V)aardig project, onder leiding van lector Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving Sanne de Vries . Dit lectoraat hoort bij Centre of Expertise Health Innovation van De Haagse Hogeschool. Ook waren er meerdere kennisinstellingen en partners uit het werkveld betrokken. 

Sanne: ‘Dit onderzoek heeft ontzettend veel impact gegeneerd. De resultaten zijn niet alleen gedeeld op wetenschappelijke congressen in binnen- en buitenland en wetenschappelijke publicaties, maar er zijn ook publicaties geschreven voor Nederlandse vakbladen als Lichamelijke Opvoeding. Minstens zo belangrijk is de vertaalslag die is gemaakt naar het hbo-onderwijs en het werkveld. Er is een nascholingsmodule ontwikkeld die vanaf komend najaar aangeboden gaat worden aan professionals in het werkveld. Daarnaast is een toolbox met praktische handvatten en interventies voor sportprofessionals, ouders en beleidsmedewerkers ontworpen. Dat is iets waar Pim trots op kan zijn!’

Vervolgonderzoek al gestart

Met de promotie op zak kijkt Pim vooruit naar nieuwe kansen: ‘Mede door het Start (V)aardig onderzoek is er veel aandacht voor het beweeggedrag van het jonge kind gekomen. Het momentum is er om beleidsbepalers te overtuigen van meer aandacht voor deze jonge doelgroep.’ Er is al vervolgonderzoek bezig naar het beweeggedrag kinderen van 3 tot 6 jaar waar De HHs eveneens penvoerder van is (ACT2ACT).