Perceptuele bekwaamheid: “Het oog van de meester”

Kenniscentrum Health Innovation

Kinderen tijdens gym

Van een gymleraar mag je verwachten dat hij of zij vaardig is in het observeren van de bewegingsactiviteiten van leerlingen. Deze perceptuele bekwaamheid is belangrijk om leerlingen goed te helpen en een betrouwbare beoordeling te geven. Docenten en opleiders Lichamelijke Oefening (LO) vragen zich af of de perceptuele bekwaamheid in de praktijk voldoende is en hoe deze doelbewust geoefend kan worden. Lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving doet onderzoek om deze vragen te beantwoorden.

Uit het weinige onderzoek dat er is, blijkt dat hoe ervaren een docent ook is, hij in slechts iets meer dan de helft van de gevallen een goede keus in handelen maakt. Ook doen studenten het net zo goed als docenten die al zo’n 5 tot 10 jaar dit werk uitvoeren. Zij ontwikkelen dus hun oog voor de juiste beweging niet in de praktijk. Meer kennis en inzicht in perceptuele bekwaamheid is nodig om het bewegingsonderwijs te verbeteren.  

Onderzoek naar perceptuele bekwaamheid

Het onderzoek is opgedeeld in 4 projecten:

  1. Perceptuele bekwaamheid in kaart brengen: de onderzoekers tonen opnames van bewegende leerlingen aan docenten en studenten. Zij krijgen vervolgens vragen over de bewegingen van leerlingen. Daarnaast meten de onderzoekers het kijkgedrag met een ‘gaze tracker’ die laat zien waar de docent of student naar kijkt. 
  2. Doelbewust oefenen door docenten LO: de onderzoekers kijken of de perceptuele bekwaamheid verbetert als het kijkpatroon van een expert zichtbaar is in de oefenvideoclips. Of dat het helpt om te oefenen met oefenvideoclips die de leerlingen vanuit vijf gezichtspunten tonen. Ook de mogelijk voor zelfcontrole van docenten over het oefenen wordt onderzocht.
  3. Doelbewust oefenen door studenten LO: de onderzoekers kijken of de perceptuele bekwaamheid verbetert als studenten meer conceptuele kennis over de biomechanica van het bewegen opdoen. Of dat het helpt om de eigen bewegingsvaardigheden te verbeteren. 
  4. Nieuwe digitale leeromgeving: met de nieuwe kennis en inzichten ontwikkelen de onderzoekers een leeromgeving waarin studenten op de Academies voor Lichamelijke Opvoeding (ALO’s) hun vaardigheden kunnen verbeteren.

Samenwerking

‘Het oog van de meester’ wordt gefinancierd door een RAAK-PRO subsidie waaruit een consortium is opgezet met de volgende partners:

Meer informatie

Duur

Dit project loopt tot september 2023.

Contact

Annemarie de Witte
06 – 89 99 02 97
a.m.h.dewitte@hhs.nl

Jonas Leenhouts
06 – 28 37 47 86
j.j.leenhouts@hhs.nl

Publicaties