Lectoraat Fotonica
Hoe kunnen wij met fotonica bijdragen aan een duurzamer wereld?
Fotonica is de technologie die zich richt op het opwekken, transporteren, manipuleren en detecteren van licht en heeft zich de afgelopen decennia ontwikkeld tot een veelzijdige en belangrijke technologie die niet meer weg te denken is uit onze moderne wereld. Fotonica speelt een belangrijke rol in de aanpak van grote maatschappelijke uitdagingen op het gebied van circulaire economie, voedselvoorziening en gezondheidszorg. Doel van het lectoraat Fotonica, dat op 1 januari 2021 van start is gegaan, is dan ook om met toepassingsgericht fotonica-onderzoek bij te dragen aan een duurzamere wereld.
Hoe kunnen we de rijpheid van gewassen meten? Hoe kunnen we materiaalgebruik voor producten minimaliseren? Wat is de kwaliteit van de lucht op een bepaalde plaats? Hoe kunnen we ziektes sneller diagnosticeren en effectiever behandelen? Dit zijn slechts enkele voorbeelden van vragen die samenhangen met grote maatschappelijke uitdagingen op het gebied van circulaire economie, voedselvoorziening en gezondheidszorg. Fotonica speelt een belangrijk rol bij de aanpak van deze uitdagingen. Denk bijvoorbeeld aan energiebesparende LED-verlichting, zonnepanelen, snelle communicatie over glasvezelnetwerken, chirurgie met lasers en het gebruik van allerlei optische sensoren.
De missie van het lectoraat Fotonica is om een bijdrage te leveren aan een gezonde wereld en een duurzame economie door het toepasbaar maken van fotonicatechnologie in de praktijk. Ook draagt het lectoraat bij aan het opleiden van professionals op het gebied van fotonica, wat een voorwaarde is om de ambities van deze groeisector waar te kunnen maken.
Het fotonica-onderzoek richt zich op de toepassingsgebieden Hightech Industrie, Agri & Food, Energie & Klimaat, Gezondheid en Mobiliteit. Digitale technologie speelt in de ontwikkeling van deze gebieden een grote rol, waarbij fotonica op grote schaal wordt ingezet voor het verkrijgen van digitale data.
Sleutelwoorden voor het onderzoek zijn spectroscopie, metrologie en afbeelding. Het toepassen van optische sensoren, zoals spectrometers of glasvezel-gebaseerde sensoren, speelt hierbij een centrale rol. De lijfspreuk van de natuurkundige Heike Kamerlingh Onnes ‘door meten tot weten’, aangevuld met ‘door weten tot handelen’, is dan ook een leidraad voor het lectoraat Fotonica.
Over de lector
dr. Steven van den Berg
Steven van den Berg studeerde natuurkunde aan de Universiteit Leiden. In 2002 promoveerde hij, eveneens in Leiden, op onderzoek aan de dynamica van polymeer-gebaseerde lasers, waarbij o.a. gebruik gemaakt werd van ultrasnelle lasers. Aansluitend trad hij als research scientist in dienst bij VSL, het nationale metrologie-instituut van Nederland, waar hij in 2009 tot principal scientist werd benoemd. Gedreven door nieuwe ontwikkelingen in de natuurkunde én door vragen uit de markt richtte hij zich op onderzoek en ontwikkeling op het gebied van optische meettechnieken en –opstellingen, vaak in samenwerking met nationale en internationale partners. Voorbeelden hiervan variëren van het zeer nauwkeurig meten van afstanden van tientallen meters met frequentiekamlasers tot het meten van verplaatsingen op de nanometerschaal met een Fabry-Pérot interferometer, en van het kalibreren van spectrometers voor aardobservatie tot het meten van de flikkering van LED-lampen. Optica en fotonica vormen hiermee al zo’n 25 jaar de rode draad in zijn werk. Sinds 1 januari 2021 is hij lector Fotonica bij De Haagse Hogeschool.