Je bent enthousiast over het lab dat je in gedachten hebt of waaraan je misschien al meewerkt. Het lab is voor jou de vrije ruimte die je altijd al hebt gezocht om je studenten innovatief onderwijs te geven. Om samen met studenten en externe partijen praktijkgericht onderzoek te doen. Om al lerend en experimenterend daarmee verder te komen. Je hebt het idee dat je nog lang niet uitgekeken bent op de mogelijkheden van dat lab en je wilt jouw ervaringen graag delen. Maak dan zeker kennis met de Learning Community Haagse Labs.

In een lab werken studenten, docenten en onderzoekers samen met externe partijen aan heel diverse vraagstukken uit de praktijk. We geven straks in dit artikel wat uiteenlopende voorbeelden daarvan. Dit praktijkgericht onderzoek levert vaak innovatieve oplossingen op. Eind 2021 kent De Haagse Hogeschool ruim twintig labs. Dat aantal laat zien hoe populair deze eigentijdse onderzoeks- en onderwijsvorm is. Omdat er zo veel zijn en de typering ‘lab’ toch wat diffuus is, kent De Haagse sinds kort de Learning Community Haagse Labs. In de volksmond wordt vaak gesproken over een living lab maar ook termen als fieldlab, stadslab komen voor. Bregje Thomassen, programmacoördinator van het kenniscentrum Health Innovation, is hier vanaf het begin bij betrokken. Zij vertelt enthousiast over de zin en relevantie van deze learning community.

Een divers aanbod

We hebben een lab waarin studenten mkb’ers helpen bij de digitalisering van hun bedrijf of juist mkb’ers adviseren over internationaal ondernemen in Duitsland. Een lab waarin studenten retailers helpen om het shopimago van hun winkelgebied te verbeteren. Een lab waarin studenten zich bezighouden met sociale vraagstukken. Of een lab waar gewerkt wordt aan een autonoom rijdende auto of een vernieuwend turntoestel.

Bregje: “Elk lab zit in een andere fase van ontwikkeling. Is gestart met een ander vraagstuk. Zit met andere externe partners om tafel. Wat alle labs met elkaar verbindt, is dat zij een flexibele plek hebben gecreëerd. Een vrije ruimte, waarin zij werken aan oplossingen voor grotere problemen (vaak ‘wicked problems’ genoemd) vanuit de praktijk. Waarin zij samenwerken met innovatiepartners vanuit diverse disciplines. Die vorm van samenwerking tussen onderzoek, onderwijs, bedrijfsleven en/of overheid is zeer relevant in onze complexe samenleving.”

Betrouwbare partner

In de Learning Community Haagse Labs staat het onderling leren van elkaars initiatieven centraal. Bregje: “Er is nog een bijkomend effect. Door van elkaar te leren, door beter op de hoogte te zijn van elkaars labs en door samen ‘wicked problems’ aan te pakken, kunnen we ons als De Haagse Hogeschool ontwikkelen tot betrouwbare partner voor bedrijven en organisaties.

Met de Learning Community Haagse Labs is De Haagse Hogeschool uniek in hbo-land. We leren daarin óver de grenzen van de domeinen heen. We doen dat door tips en tricks uit te wisselen. We leren dezelfde lab-taal spreken en kunnen zo een extra dimensie toevoegen aan het onderwijs van De Haagse Hogeschool.”

Allemaal bouwsteentjes

Mooi gezegd. Maar floreren de labs niet juíst vanwege de vrije ruimte die ze benutten? Omdat ze wat afstand hebben genomen van de strakke kaders van het opleidingscurriculum? En ga je dan met de Learning Community Haagse Labs die vrije ruimte via de achterdeur toch weer inkaderen? Bregje: “Nee, we hebben dit heel bewust geen community of practice genoemd, maar een learning community. Wij reiken alleen bouwsteentjes aan. Daarmee bouwt ieder zijn eigen lab. Een steentje dat bij het ene lab prima past, past niet bij een ander lab. Het ene lab werkt veel samen met overheidsinstanties en heeft andere bouwstenen nodig dan het lab dat veel optrekt met het bedrijfsleven. Wanneer iemand het idee heeft om een lab te starten, kan hij of zij in de Learning Community Haagse Labs in de volle breedte ervaren welke mogelijkheden en uitdagingen die vrije ruimte biedt.”  

Een lab zonder witte jassen

De Learning Community Haagse Labs helpt ook de externe partners om een beter beeld te krijgen bij de toegevoegde waarde van een lab. “Zij hebben vaak verschillende voorstellingen bij een lab. Nee, onderzoekers en studenten dragen geen witte jassen. De labs zijn ook lang niet altijd een fysieke ruimte. Door met elkaar te praten over wat we in huis hebben aan labs, kunnen we ook aan de buitenwereld transparanter vertellen wat de toegevoegde waarde van een lab is. We hebben sinds kort een lab-smoelenboek. Daarin zie je precies welke labs er zijn, op welke vraagstukken ze zijn gericht en wie eraan meewerken. Heb je contact met een externe partij, dan kun je vanuit dat overzicht beter vertellen welk lab voor die partij mogelijk relevant is.”

What is in it for me?

Stel dat ik na de kerstvakantie wil beginnen met een nieuw lab. Wat kan ik dan verwachten van de Learning Community Haagse Labs? What’s in it for me? Bregje: “Maandelijks organiseren we een sessie waarin we de bespreking van een best practice of een methodiek die goed blijkt te werken afwisselen met een intervisiebijeenkomst. Je kunt die sessies facultatief bijwonen. Je krijgt een lijst met mensen die aan een lab verbonden zijn. Met het lab-smoelenboek zie je wat de bestaande labs doen en waar je het meest gericht sparringpartners kunt zoeken. Verder krijg je toegang tot een aantal methodieken in een afgeschermde omgeving. Tijdens de intervisiesessies kun je hands-on advies krijgen op een vraagstuk waar je mee zit.”

Omgaan met het onverwachte

Het spannende aan een lab is, dat je van tevoren nooit helemaal weet wat er op je pad komt. “Het serendipity-karakter van het lab is best hoog. Het onbekende, onverwachte en misschien wel het fortuinlijke van het lab moet je zien te matchen met de rechtlijnigheid van het curriculum, waarmee de studenten te maken hebben. Dat is de uitdaging waar je als docent of coördinator mee om moet kunnen gaan. Juist die uitdaging houdt de behoefte levendig om kennis en ervaring met elkaar te blijven delen in de Learning Community Haagse Labs.