Analyseren kwalitatieve onderzoeksdata met ATLAS.ti

ATLAS.ti is een computerprogramma dat erg nuttig kan zijn bij het doen van onderzoek. Je gebruikt het met name voor de analyse van kwalitatieve onderzoeksdata, bijvoorbeeld voor de analyse van uitgeschreven interviews of voor literatuuronderzoek.

Actueel nieuws: verlenging licentie en overstap naar versie 22. Zie dit document en deze video over de nieuwe functies.

Download de ATLAS.ti FAQ met de invite key voor medewerkers / voor studenten.

Uitleg installeren ATLAS.ti op privé computer.

Algemene informatie

Wat is ATLAS.ti en wat kun je ermee?

ATLAS.ti is een computerprogramma dat erg nuttig kan zijn bij het doen van onderzoek door studenten en medewerkers. Men gebruikt het met name voor de analyse van kwalitatieve onderzoeksdata, bijvoorbeeld voor de analyse van uitgeschreven interviews of voor literatuuronderzoek.

Voor kwantitatief onderzoek is SPSS een bekend programma. Voor kwalitatief onderzoek is dat ATLAS.ti.

Onderzoeksstappen  Functies in ATLAS.ti
 structureren van documenten (onderzoeksdata)  group manager
 lezen, analyseren, markeren coding; code manager 
 opmerkingen en onderzoeksnotities maken comments; memos 
 diverse soorten overzichten opstellen  outputs
Wie gebruiken ATLAS.ti en met welk doeleinde?

Het aantal gebruikers neemt jaarlijks toe. ATLAS.ti wordt gebruikt:

  • door onderzoekers en promovendi in de kenniskringen van lectoraten
  • door docenten tijdens vakken als kwalitatief onderzoek, onderzoeksmethodologie, het analyseren van interviews, of tijdens afstudeerbegeleiding
  • door studenten tijdens diverse vakken en tijdens onderzoek voor hun scripties
Welke licentie heeft de hogeschool?

De hogeschool heeft een campuslicentie ATLAS.ti. Dat betekent dat de licentie het toestaat dat alle studenten en medewerkers de volledige versie van ATLAS.ti mogen gebruiken op vaste HHs-computers, laptops, in pc-lokalen evenals op computers thuis. Er hoeven geen individuele licenties te worden aangeschaft.

Welke versies zijn beschikbaar?

De ATLAS.ti desktop versies voor Windows en Mac hebben dezelfde functionaliteiten. Daarnaast is er een vereenvoudigde Web versie en zijn er tabletversies voor de iPad en Android. Zie deze vergelijking tussen de desktop en web versies. De Haagse Hogeschool heeft een campuslicentie en daarbij hoort onbeperkt gebruik van alle beschikbare versies. Regelmatig zijn er updates beschikbaar.

Op alle HHs desktop en laptop computers is momenteel ATLAS.ti versie 9 geïnstalleerd. Vanaf 1 april 2022 wordt versie 22 geïnstalleerd. Versie 9 wordt verwijderd vanaf 1 juni.

Programma starten: Windows startmenu -> ATLAS.ti

ATLAS.ti is 64 bits software en vereist minimaal 4 Gb intern geheugen;  dat betekent dat het niet op oudere 32-bit computers geïnstalleerd kan worden. (Windows zie: Instellingen -> Systeem -> Info: apparaat specificaties). Zie ook dit document en deze video over verbeteringen in versie 22.

Opgelet: projecten kunnen van een oudere versie van ATLAS.ti naar een nieuwere versie worden overgezet, maar omgekeerd is dat niet mogelijk! Er is alleen backward compatibility. Dus projecten die in versie 22 zijn gemaakt, kunnen niet worden gebruikt in versie 9.

Hoe kunnen medewerkers of studenten ATLAS.ti installeren?

Alle gebruikers van ATLAS.ti moeten een persoonlijk account aanmaken op https://my.atlasti.com/ waar de geldige licentiecode (invite key) ingevuld moet worden. Dat geldt zowel voor HHs computers als privé computers.

Hogeschool computers (desktops en laptops)
ATLAS.ti is standaardsoftware en geïnstalleerd op alle desktop computers in de hogeschool. De licentie wordt jaarlijks begin april verlengd. Je hoeft hier zelf niets voor te doen en kunt de waarschuwing negeren bij het einde van de licentietermijn, dat de licentie af zal lopen. Opmerking: bij door IT beheerde computers staat de automatische update functie uit, in tegenstelling tot software die je zelf installeert. Als ATLAS.ti nog niet op je HHs laptop staat, kun je dit bij Frontoffice FZ/IT aanvragen.

Privé computers
Medewerkers en studenten kunnen de desktop versies voor Windows of Mac zelf downloaden. Zie deze uitleg. De benodigde invite key is te vinden op pagina 2 van de ATLAS.ti FAQ (zie bovenaan deze webpagina).

Het gebruik van ATLAS.ti op laptops en computers die niet door de hogeschool beheerd worden is voor eigen risico van de gebruiker. De hogeschool biedt geen technische ondersteuning. Voor de systeemeisen zie: https://atlasti.com/product/technical-info/

Opslag, backup en uitwisselen projecten

Veiligstellen opslag projecten ATLAS.ti
Bij HHs desktop en laptop computers is ingesteld dat projecten op de H: schijf worden opgeslagen. Bij laptops kan dit echter voor problemen zorgen, als de Internetverbinding thuis naar de netwerkomgeving minder stabiel is. Wij raden aan om de instelling van de opslaglocatie te wijzigen naar de default instelling: lokale opslag (C: schijf).
Zie daarvoor deze instructie.

Backup en uitwisselen projecten
Het is verstandig om niet alleen voor een update maar überhaupt regelmatig zelf een backup van de projectdata te maken op een veilige locatie (bijv. beveiligde USB stick of OneDrive). Bijvoorbeeld na elke werksessie. Dit doe je via het menu: File -> Export -> Project bundle.
Zo kun je ook projecten tussen computers uitwisselen.

Werken met ATLAS.ti

Hoe maak je een nieuw project aan?

Openen: Windows startmenu - ATLAS.ti

1. Maak een nieuw project aan:

Beginscherm of File - New:  Create New Project
Projectnaam geven; bijvoorbeeld titel en datum van het onderzoek

2. Importeer de documenten
Tab Home - Add documents
Driehoekje: Add files of Add folder contents
Selecteer je bestanden en klik op openen

3. Maak Document groups aan
Tab Home – Documents – Driehoekje: Document Groups
New Group ; geef een naam en klik Create

Bijvoorbeeld:
-Wetenschappelijke artikelen
-Krantenartikelen
-Interviews

Selecteer rechts de bestanden, en klik pijl naar links in de Document Group Manager

4. Tussentijds opslaan project zonder de onderzoeksdata
File – Save (verborgen bestand)

5. Opslaan project inclusief onderzoeksdata
File - Export - Project Bundle (file extensie: .atlproj)

Advies: sla regelmatig op als Project bundle bij wijze van backup!
Zie de online product tutorial voor uitwisseling projecten en gemengde Windows / Mac teams

Hoe kun je onderzoeksdata coderen?

1. Coderen van document fragmenten

Selecteer fragment van het document (= quotation). Via icons of rechtermuisknop kunnen een of meer codes worden toegevoegd:

Open coding: een nieuwe code invoeren
Coding in vivo: de geselecteerde tekst wordt de code
List  coding: code kiezen uit lijst die eerder is gemaakt
Quick coding: laatst gebruikte code toepassen
Auto coding: automatisch coderen op basis van zoekvraag

2. Voor list coding vooraf nieuwe codes aanmaken
Tab Home – Codes - Free code(s)

Bijvoorbeeld:
“Turkije"
“Griekenland”
“VS”
“bedreiging”
“invloed van de mens”
“bescherming”
“statistieken“

3. Comments
Rechts van het document staan in de kantlijn de quotations en de codes. Deze kunnen van een Comment worden voorzien (rechtermuisknop; weergave klein geel tekentje). Comments kunnen ook aan het document of het hele project worden toegevoegd.

4. in de Code Manager zie je de codes terug (Tab Home – Codes)

Hoe kun je onderzoeksdata analyseren?

1. Vanuit de Code Manager kun je per code naar de fragmenten terug

Ga naar de Code Manager (Tab Home – Codes) en dubbelklik op een code

2. Hoe vaak komt een code voor?
Ga naar de Code Manager: kijk naar het cijfer bij “groundedness” naast de codenaam.

3. Rapporten laten opstellen / Output
Rapport maken van alle gemarkeerde fragmenten op volgorde van documenten
Tab Home – Quotations – Report – All items – Grouping: documents

Rapport maken van alle fragmenten op volgorde van de quotes
Tab Home – Quotations – Report – All items – Grouping: none

Rapport maken van alle fragmenten per code
Tab Home – Quotations – Report – All items – Grouping: codes

4. Hoe vaak komt een thema voor?
Tab Analyze - Code Document Table
Selecteer Codes of Code groups en Documents of Document groups
Eventueel Export to Excel

5. WordCloud
Open een document en klik in de tab Document op WordCloud
Niet-relevante woorden weglaten: klik naast Exclude op een stopwoordenlijst
Stopwoordenlijst toevoegen: klik naast Exclude op icon “Edit Stop and Go Lists”
Klik op Import Lists, selecteer het Excelbestand met de gewenste taal en klik Openen: Dutch English French German Spanish

Ondersteuning

Waar vind ik de handleiding en ander ondersteuningsmateriaal?

Introductie ATLAS.ti - ingesproken presentatie bibliotheek

Voorbeeldprojecten ATLAS.ti o.a. Children and happiness
Voorbeeld documenten Sea Turtles: newspaper, WWF, article1, article2, article3, video
Voorbeeld transcripten uit masterscriptie: Annabelle, Lisa, Maaike, Petra, Roos
Voorbeeldproject Pedagogiek: zipfile

Waar kan ik terecht bij vragen en problemen?

Gebruikers kunnen bij inhoudelijke vragen en problemen in het gebruik van ATLAS.ti terecht bij de Hogeschoolbibliotheek, functioneel beheerders Niloufar Soekhai en Francesco Izzo. Helpdesk begane grond bibliotheek / bibliotheek@hhs.nl / tel: (070) 445 7888. Bij technische problemen kan men terecht bij de FrontOffice FZ&IT, Balie Ovaal 1. iFrontOffice op intranet / tel: (070) 445 7777.

Presentaties en workshops

De bibliotheek biedt ook ondersteuning door het geven van presentaties en workshops over ATLAS.ti. Doelgroepen zijn studenten die in aanraking komen met kwalitatief onderzoek in de aanloop naar en tijdens hun afstudeeronderzoek; docenten/onderzoekers; beoordeelaars en promovendi. De ingesproken presentatie als introductie op ATLAS.ti is te downloaden.